GEKON LAMPARCI

Minimalnie wymiary terrarium dla gekona lamparciego to 70x40x40 cm. Z racji, że jest to jaszczurka nocna, w terrarium nie ma potrzeby montowania dodatkowych lamp. Ciepło, którego potrzebują te gady należy zapewnić poprzez umieszczenie na 1/3 długości terrarium maty grzewczej, którą włączamy na dzień i wyłączamy na noc, żeby zapewnić gekonowi naturalny cykl dnia i nocy. Dzięki takim zmianom temperatur ich metabolizm będzie lepiej funkcjonował. Tryb życia gekona lamparciego motywuje aktywność nocna, polują i zwiedzają terrarium w godzinach wieczornych i w nocy, a w ciągu śpią w ciepłych, suchych lub wilgotnych kryjówkach (zależnie od wylinki).

W terrarium dla gekona lamparciego powinny znaleźć się dwie kryjówki – sucha i wilgotna. Pod suchą kryjówką umieszczamy matę grzewczą. Z kolei wilgotna kryjówka powinna znajdować się w chłodnej części terrarium. Może to być plastikowe pudełko z nawierconym wejściem wykończonym przelotką. Wewnątrz wilgotnej kryjówki należy utrzymywać poziom 75-80% wilgotności, co umożliwi sprawny proces wylinki jaszczurce. Jako podłoże do wilgotnej kryjówki sprawdzają się ręczniki papierowe lub sphagnum. Gekony bardzo lubią eksplorować nocą zakamarki terrarium, dlatego bardzo chętnie skorzystają z podestów do wspinaczki, hamaków i labiryntów. W terrarium powinny znaleźć się dwie miski, jedna ze świeżą wodą i druga z pokarmem, z krawędzią uniemożliwiającą ucieczkę owadom. Z naszych obserwacji wynika, że te jaszczurki również bardzo lubią miękkie, materiałowe łóżeczka 😀

Jako podłoże dla gekonów lamparcich sprawdzają się maty higieniczne, glina terrarystyczna, mata łazienkowa (dywanik), o krótkim niewychodzącym włosiu. Gekony zazwyczaj wybierają sobie jedno miejsce, w którym się załatwiają, najczęściej w wilgotnej kryjówce, co ułatwia codzienne utrzymywanie czystości.

Kluczowa kwestia przy wyborze terrarium. Musimy zadbać o wentylację grawitacyjną, którą można zastosować na dwa sposoby. W pierwszej wersji robimy kratkę wentylacyjną na przedniej ściance pod szybami po całej długości oraz w górnej płycie, z tyłu, również na długość terrarium. Druga wersja, najczęściej kiedy stawiamy terraria jedno na drugim, robimy otwory na lewej lub prawej ściance u dołu po całej szerokości terrarium, oraz takie same na przeciwległej ścianie u góry. Wtedy świeże chłodne powietrze w obu wersjach wchodzi dolną kratką i po ociepleniu wylatuje górą, na bieżąco się mieszając. Taka cyrkulacja zapobiega rozwojowi niechcianych bakterii.

Gekony potrafią mieć humory związane z codzienną dietą, czasem jak coś im bardziej posmakuje, to już nie chętnie będą wracać do innego rodzaju karmówki. Gekonom możemy podawać świerszcze, miękkie karaczany, mączniki młynarki. Musimy tylko pamiętać, aby owadom, które mają silny aparat gryzący, odciąć lub zgnieść główkę przed podaniem jaszczurce, aby nie narazić jej na uszkodzenia mechaniczne przez owada od środka. Warto zapewnić naszemu lampartowi stały dostęp do mączników w misce na karmówkę oraz proponować mu codziennie wieczorem świerszcza lub karaczana. Dopóki gekon będzie rosnąć to będzie chętnie zjadał po kilka owadów dziennie, z czasem jednak jak już podrośnie, będzie tego jedzenia pobierał coraz mniej. Dorosłej jaszczurce wystarcza 1-2 świerszcze dziennie.

Jeśli nasz gekon odmawia jedzenia nawet przez ponad tydzień, nie ma co się martwić, ponieważ to oznacza, że robi sobie głodówkę, aby spalić nadmiar tłuszczu w organizmie. Należy jednak wtedy obserwować jego ogon, jeśli jest napęczniały, duży to nie ma powodów do obaw, jednak jeśli ogonek będzie wątły, zapadnięty, wtedy należy udać się niezwłocznie do weterynarza. Podczas głodówek trzeba obserwować gada, ponieważ brak apetytu może być również przyczyną rozwijających się chorób.

Gekony lamparcie suplementujemy wapnem z witaminą D3, oraz mieszanką witamin bez witaminy D3. Wapno należy umieścić w płytkiej miseczce w terrarium, aby jaszczurka miała do niego stały dostęp, dzięki czemu będzie mogła pobierać taką ilość jakiej potrzebuje. Należy jednak obserwować, czy gekon podjada co jakiś czas wapno z miseczki, ponieważ zdarza się, że nie będzie z niego w ogóle korzystać, wtedy należy podawać mu suplement od czasu do czasu na owadach karmowych. Dodatkowo w młodym wieku podajemy gekonom 2 razy w tygodniu witaminy bez D3 (jeden owad lekko obsypany proszkiem na karmienie). Starszym jaszczurkom wystarczy podać witaminy raz na 7-10 dni.

Te jaszczurki bardzo sprawnie radzą sobie z usunięciem starej wylinki. Na początku zrobią się matowo-białe, po czym zaczną ściągać skórkę, ciągnąc za nią pyszczkiem i zjadać. Bardzo ważne jest, żeby do tego procesu szczególnie przypilnować, aby mokra kryjówka była wystarczająco nawilżona, ponieważ przed wylinką gekon będzie wchłaniał przez skórę wilgoć z otoczenia, aby później zdjąć zmiękczony naskórek. Jeśli w terrarium nie zapewnimy odpowiednich warunków wilgotnościowych (poprzez mokrą kryjówkę), może się zdarzyć, że jaszczurka nie poradzi sobie ze zdjęciem wylinki np. ze wszystkich palców lub końcówki ogona, co w przyszłości spowoduje martwicę tkanki i amputację uszkodzonej części ciała. Przez zbyt suchą skórę gekon, który będzie męczyć się z wylinką może też podczas zdejmowania jej z łapek odgryźć sobie palce. Poprawny proces zdejmowania wylinki należy całkowicie zostawić jaszczurce. Nie próbujmy pomagać jej podczas tej czynności, chyba, że zauważymy jakiś problem, który zagraża zdrowiu zwierzaka i wymaga interwencji.

„Gekony lamparcie to koty w gadziej skórze”. Te jaszczurki nie przepadają za dotykiem, ani braniem na ręce. Jednak chętnie zawiązują kontakt z człowiekiem, jeśli kierujemy się zasadą – nic na siłę. Często zdarza się, że gekon będzie drapał w szybę, kiedy zobaczy nas w pobliżu, sygnalizując, że chce wyjść. Podczas podnoszenia, przenoszenia gada powinniśmy pozwolić mu samemu wejść nam na ręce, po czym delikatnie przenieść go na bezpieczny wybieg, asekurując przy tym, aby nie spadł. Ten gatunek gekonów prowadzi tryb naziemny, co oznacza, że kładąc go na wyższych elementach narażamy go na upadek, który może być bardzo niebezpieczny dla zdrowia gekona. Podczas spacerów poza terrarium należy stale pilnować, żeby jaszczurka, która sama chętnie będzie się wspinała coraz wyżej, nie zrobieni sobie krzywdy. Jeśli podczas wyjmowania, asekuracyjnie będziemy przytrzymywać gekona, a jemu się to nie spodoba, zacznie się wyrywać i gruczeć, wtedy musimy bardzo uważać, aby nie przytrzymać go za samą zasadę ogona, ponieważ może to prowadzić do uszkodzeń mechanicznych w ciele jaszczurki.

Na początku, po zmianie domu gekon może stać się wycofany, niechętny do jedzenia i większość czasu spędzać w kryjówce. Należy mu wtedy zapewnić ciszę i spokój przez okres aklimatyzacji. Jeśli jednak ten czas będzie trwać znacznie dłużej, to może oznaczać, że jaszczurka jest chora, wtedy najlepiej skonsultować się z weterynarzem.

Zalecamy trzymać gekony pojedynczo, ponieważ mamy wtedy większą kontrolę nad podawaniem pokarmu i suplementacją oraz nie motywujemy niepotrzebnych sprzeczek i podgryzania między osobnikami. Jeśli mamy więcej doświadczenia, można trzymać samice razem, zapewniając im odpowiednio większy zbiornik. Trzeba tylko obserwować, czy nie przejawiają między sobą nadmiernej agresji. Wykluczamy opcje stałego trzymania razem więcej niż jednego samca z uwagi na ich silny terytorializm oraz samca i jednej samicy razem, ponieważ podczas godów samczyk może zamęczyć samicę na śmierć.

• Szeroko otwarte oczy, postawa na lekko uniesiona na nogach, ogon wyprostowany – „przygotowuję się do ataku” (na jedzenie, które zauważył)
• Ruchy ogona przypominające wijącego węża – „coś mnie zaciekawiło” lub „coś mnie zaniepokoiło” (zależnie od sytuacji)
• Przymknięcie oczu i odwrócenie głowy – „nie mam na to ochoty” – najczęściej odmowa jedzenia z pęsety
• Szeroko otwarty pyszczek, zastyganie w bezruchu – „nie zbliżaj się bo pogryzę”
• Otwarty pyszczek i ciężki oddech – „duszno mi”
  Przyklejenie brzuszka do podłoża – „tutaj mi komfortowo”
• Drapanie w szybę – „chcę wyjść”
• Skrzeczące gruczenie – „nie podoba mi się to”
• Syczenie – „nie zbliżaj się” – często towarzyszy mu atak
• Podnoszenie główki, szeroko otwarte oczy, baczne przyglądanie się – „masz dla mnie coś dobrego?”

Problemy z wylinką

Nie należy lekceważyć pozostałości niezdjętej wylinki. Może ona doprowadzić do powstania niechcianych ran na skórze, martwicy, a nawet amputacji kończyn. Jeśli nie wiesz jak poprawnie usunąć pozostałości po wylince udaj się do weterynarza. Proces polega na odmoczeniu i delikatnym odciągnięciu starej, zeschłej warstwy. Przyczyną problemów z wylinką może być zbyt niska wilgotność w terrarium (w wilgotnej strefie) lub brak wystarczającej ilości witamin w organizmie.

Pasożyty wewnętrzne

Wiciowce, nicienie, kokcydia, i inne pasożyty mogą silnie osłabić naszą jaszczurkę, sprawić, że będzie senna, apatyczna, będzie odmawiać jedzenia, a jej odchody będą odbiegać od poprawnej konsystencji. Zdrowa kupka gekona składa się z brązowej części, mniejszej, białej części, oraz niewielkiej ilości płynu. Możliwe przyczyny pojawienia się pasożytów: zarażenie od innych osobników (nie każdy hodowca dba o utrzymywanie higieny), stres, zarażone owady karmowe, brak utrzymywanej higieny terrarium.

Utrata ogona

Inaczej autotomia, jaszczurki wykorzystują taki mechanizm w celach ucieczki przed zagrożeniem. Do utraty ogona najczęściej dochodzi podczas walk stadnych lub przy niepoprawnym handlingu np. Przytrzymaniu za ogon. Po takim zdarzeniu należy skonsultować się z weterynarzem oraz zapewnić jaszczurce jak najwięcej pokarmu obfitego w białko i tłuszcze, które utraciła wraz z ogonem.

Zaczopowanie

Inaczej niedrożność ukłądu pokarmowego. Najczęściej pojawia się, jeśli jaszczurka połknie kawałki podłoża, ale również przez pasożyty. Wtedy gekon przestanie się wypróżniać po jedzeniu, a jego brzuszek będzie mocno napęczniały. W takim wypadku należy udać się niezwłocznie do weterynarza. Jeśli masz doświadczenie i zaczopowanie nie jest zaawansowane można pomóc jaszczurce poprzez wymoczenie w ciepłej wodzie. Do zaczopowania może dojść również przez brak wystarczającej ilości ruchu lub zbyt wysoką temperaturę w terrarium.

Biegunka / wymioty

Przyczyną może być zbyt niska temperatura w terrarium, stres, pasożyty, nowotwory. Należy wtedy od razu zawieźć zwierzę do weterynarza.

Ropnie

Małe twarde guzki pod powierzchnią ciała, wymagają ingerencji chirurgicznej.

Otarcia i zadrapania

Najczęściej problemem są zbyt szorstkie, ostre elementy wyposażenia terrarium, o które gekon uszkadza się mechanicznie.

Choroby oczu

Mogą mieć zarówno podłoże wewnętrzne jak i zewnętrzne. Mogą być spowodowane nieprawidłowym funkcjonowaniem narządów wewnętrznych, pasożytami, ale też zadrapaniem czy pozostałą wylinką na powiekach.

Powyższe informacje są jedynie poradą opartą o wiedzę weterynaryjną i hodowlaną, nie zastępują wizyty u lekarza.